ODWOŁANIE WAKACJI Z POWODU KORONAWIRUSA?

ODWOŁANIE WAKACJI Z POWODU KORONAWIRUSA?

W związku z trwającym stanem epidemii wirusa SARS-CoV-2, którego skutki odczuł cały świat, pod znakiem zapytania stanęły wszelkie zarezerowane wakacje przez podróżnych. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ogłosiła już jakiś czas temu pandemię koronawirusa, zamknięte zostały granice państwowe i dowołano loty międzynarodowe. W związku z faktem, że na obecnym etapie rozwoju epidemii koronawirusa żadne miejsce na świecie nie jest wolne od ryzyka zakażenia się nim, a w niektórych regionach świata sytuacja zmienia się niezwykle dynamicznie, Ministerstwo Spraw Zagranicznych już jakiś czas temu apelowało o unikanie wszelkich podróży zagranicznych, które nie są konieczne. Jednocześnie branża turystyczna jest w bardzo trudnym położeniu gospodarczym. W związku z powyższym ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2020 poz. 568), określana Tarczą Antykryzysową 1.0. wprowadziła mechanizmy mające na celu ratowanie branży turystycznej, z jednoczesnym zapewnieniem podróżnym odpowiedniej ochrony.

  • Wykupiłeś wakacje i zastanawiasz się czy z uwagi na koronawirus możesz zrezygnować z umowy i odzyskać wpłacone pieniądze?
  • Kto i w jakich przypadkach można zrezygnować z udziału w imprezie turystycznej?
  • Czy możesz ubiegać się o zwrot wpłaconych pieniędzy? Na jakich zasadach?
  • Co zrobić, aby uzyskać zwrot całości wpłaconych kwot za wakacje?
  • Czy z tytułu odstąpienia od umowy czy rozwiązania umowy przysługuje podróżnemu odszkodowanie czy zadośćuczynienie?
  • Jakie zmiany w zakresie odstąpienia od umowy o udział w imprezie turystycznej wprowadziła Tarcza Antykryzysowa 1.0.?

ODSTĄPIENIE OD UMOWY O UDZIAŁ W IMPRZIE TURYSTYCZNEJ – KTO I KIEDY JEST UPRAWNIONY DO ODSTĄPIENIA OD ZAWARTEJ UMOWY?

Zgodnie z art. 47 ust. 4 ustawy z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych podróżny może odstąpić od umowy o udział w imprezie turystycznej przed rozpoczęciem imprezy turystycznej bez ponoszenia opłaty za odstąpienie w przypadku wystąpienia nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności występujących w miejscu docelowym lub jego najbliższym sąsiedztwie, które mają znaczący wpływ na realizację imprezy turystycznej lub przewóz podróżnych do miejsca docelowego.

MOŻLIWOŚĆ ROZWIĄZANIA UMOWY O UDZIAŁ W IMPREZIE TURYSTYCZNEJ PRZEZ ORGANIZATORA TURYSTYKI

Nadto zgodnie z art. 47 ust. 5 ustawy z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych organizator turystyki może rozwiązać umowę o udział w imprezie turystycznej, jeżeli:

1) liczba osób, które zgłosiły się do udziału w imprezie turystycznej, jest mniejsza niż minimalna liczba osób podana w umowie o udział w imprezie turystycznej, a organizator turystyki powiadomił podróżnego o rozwiązaniu umowy o udział w imprezie turystycznej w terminie określonym w umowie o udział w imprezie turystycznej, lecz nie później niż na:

a) 20 dni przed rozpoczęciem imprezy turystycznej trwającej ponad 6 dni,

b) 7 dni przed rozpoczęciem imprezy turystycznej trwającej 2–6 dni,

c) 48 godzin przed rozpoczęciem imprezy turystycznej trwającej krócej niż 2 dni, lub

2) organizator turystyki nie może zrealizować umowy o udział w imprezie turystycznej z powodu nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności i powiadomił podróżnego o rozwiązaniu umowy o udział w imprezie turystycznej niezwłocznie przed rozpoczęciem imprezy turystycznej.

JAK ROZUMIEĆ POJĘCIE NIEUNIKNIONYCH I NADZWYCZAJNYCH OKOLICZNOŚCI I CZY PANDEMIA KORONAWIRUSA MOŻE BYĆ NIEUNIKNIONĄ I NADZWYCZAJNĄ OKOLICZNOŚCIĄ UPRAWNIAJĄCĄ DO ODSTĄPIENIA CZY ROZWIĄZANIA UMOWY?

Zgodnie z definicją zawartą w art. 4 pkt 15 ustawy z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych przez nieuniknione i nadzwyczajne okoliczności należy rozumieć sytuację pozostającą poza kontrolą strony powołującej się na taką sytuację, której skutków nie można było uniknąć, nawet gdyby podjęto wszelkie rozsądne działania.

Preambuła dyrektywy turystycznej, tj. dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2302 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie imprez turystycznych i powiązanych usług turystycznych, wskazuje, że nieuniknione i nadzwyczajne okoliczności mogą obejmować przykładowo działania wojenne, inne poważne problemy związane z bezpieczeństwem, takie jak terroryzm, znaczące zagrożenie dla zdrowia ludzkiego, takie jak wybuch epidemii poważnej choroby w docelowym miejscu podróży lub katastrofy naturalne, takie jak powodzie lub trzęsienia ziemi, lub warunki pogodowe uniemożliwiające bezpieczną podróż do miejsca docelowego uzgodnionego w umowie o udział w imprezie turystycznej.

Tym samym pandemia wirusa SARS-CoV-2, która ogarnęła cały świat może zostać zaliczona do nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności, umożliwiających odstąpienie od umowy. Niemniej każdy przypadek należy interpretować indywidualnie stosownie do okoliczności stanu faktycznego konkretnej sprawy. Biuro podróży w przypadku złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy sprawdza czy zaszły przesłanki uprawniające podróżnego do takiego odstąpienia. O ile przesłanki prawa odstąpienia od umowy zostały spełnione, organizator turystyki ma obowiązek uznać roszczenie podróżnego, w przeciwnym wypadku konieczna może być droga postępowania sądowego. Jak wskazuje UOKiK w przypadku szacowania ryzyka kraju destynacji pomocne są informacje dostarczane przez Głównego Inspektora Sanitarnego, Ministerstwo Spraw Zagranicznych czy Światową Organizację Zdrowia (WHO) – komunikaty te mogą dla konsumenta stanowić uzasadnienie wystąpienia owych nagłych i nieprzewidzianych okoliczności, w tym związanych z zagrożeniem zdrowotnym w kraju podróży.

CZEGO MOŻE ŻĄDAĆ PODRÓŻNY W PRZYPADKU ODSTĄPIENIA OD UMOWY ALBO JEJ ROZWIĄZANIA W OPARCIU O USTAWĘ?

Podróżny, odstępując od umowy może żądać wyłącznie zwrotu wpłat dokonanych z tytułu imprezy turystycznej. Bezkosztowe odstąpienie od umowy oznacza otrzymanie 100% zwrotu wpłat.

W JAKIM TERMINIE PODRÓŻNY OTRZYMA ZWROT WPŁAT?

Organizator turystyki dokonuje zwrotu poniesionych wpłat na rzecz podróżnego w terminie 14 dni od dnia rozwiązania umowy o udział w imprezie turystycznej. 

CZY PODRÓŻNY W ZWIĄZKU Z ODSTĄPIENIEM OD UMOWY ALBO JEJ ROZWIĄZANIEM JEST UPRAWNIONY DO ŻĄDANIA ODSZKODOWANIA CZY ZADOŚĆUCZYNIENIA?

Nie. Podróżny jest uprawniony do żądania wyłącznie zwrotu wpłat dokonanych z tytułu imprezy turystycznej, bez odszkodowania i zadośćuczynienia w tym zakresie.

JAKIE ROZWIĄZANIE I ZMIANY WPROWADZIŁA TARCZA ANTYKRYZYSOWA 1.0.?

Tarcza Antykryzysowa 1.0. wprowadziła rozwiązanie mające na celu ratowanie biur podróży przed skutkami licznych rezygnacji z zarezerwowanych wakacji przez podróżnych, wprowadzając odroczenie zwrotu wpłat dokonanych przez podróżnych za usługi turystyczne.

ODSTĄPIENIE LUB ROZWIĄZANIE SKUTECZNE Z MOCY PRAWA DOPIERO PO UPŁYWIE 180 DNI

Zgodnie z art. 15k ust. 1 Tarczy Antykryzysowej 1.0. odstąpienie od umowy w trybie określonym w art. 47 ust. 4 ustawy z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych lub rozwiązanie przez organizatora turystyki umowy o udział w imprezie turystycznej w trybie określonym w art. 47 ust. 5 pkt 2 tej ustawy, które to odstąpienie od umowy lub rozwiązanie umowy pozostaje w bezpośrednim związku z wybuchem epidemii wirusa SARS-CoV-2, jest skuteczne z mocy prawa po upływie 180 dni od dnia powiadomienia przez podróżnego o odstąpieniu lub powiadomienia o rozwiązaniu przez organizatora turystyki.

Tym samym przez ten czas 180 dni podróżni nie otrzymają środków, które wpłacili na rzecz organizatora turystyki.

MOŻLIWOŚĆ SKORZYSTANIA Z VOUCHERA

Następną formą próby ratowania turystyki przed skutkami pandemii jest wprowadzenie możliwości skorzystania z vouchera.

Zgodnie bowiem z zapisami Tarczy Antykryzysowej 1.0. odstąpienie od umowy bądź jej rozwiązanie przez organizatora turystyki, nie będzie skuteczne w przypadku wyrażenia przez podróżnego zgodyna otrzymanie w zamian od organizatora turystyki vouchera do realizacji na poczet przyszłych imprez turystycznych w ciągu roku od dnia, w którym miała się odbyć impreza turystyczna.

Wartość vouchera, nie może być niższa niż kwota wpłacona na poczet realizacji dotychczasowej umowy o imprezę turystyczną.

Tym samym organizator wycieczki nie może narzucić podróżnemu skorzystanie z vouchera zamiast zwrotu wpłaconej kwoty za wakacje. Uprawnienie organizatora wycieczki ogranicza się jedynie do złożenia propozycji podróżnemu do wykorzystania vouchera, niemniej jednak decyzja o zwrocie wpłaty za wakacje zamiast skorzystania z vouchera należy ostatecznie do podróżnego. O ile podróżny nie wyrazi zgody na skorzystanie z vouchera, to uprawniony będzie do uzyskania całości wpłaconej kwoty od organizatora turystyki. Przyjęcie przez klienta vouchera nie powoduje rozwiązania umowy z organizatorem turystyki, dlatego środki wpłacone przez klientów będą podlegały ochronie przed niewypłacalnością. Voucher ma umożliwić istotną zmianę warunków umowy między stronami poprzez wskazanie np. nowego miejsca destynacji, czasu odbycia podróży itp. Vouchery dla klientów będą więc w pełni chronione i umożliwią sprawne przekładanie imprez turystycznych na korzystniejszych warunkach.

W Tarczy Antykryzysowej 1.0. znalazł się jednocześnie zapis, zgodnie z którym środki odpowiadające wpłatom na poczet realizacji umów o imprezy turystyczne, podlegają ochronie na wypadek niewypłacalności organizatora turystyki.

Jak wskazano w uzasadnieniu Traczy Antykryzysowej 1.0. powyższe rozwiązanie powstrzyma w najbliższych dniach i tygodniach lawinowe ogłaszanie niewypłacalności przez organizatorów turystyki, a tym samym pozwoli to uniknąć setek tysięcy poszkodowanych klientów. Wiele umów zostanie przeniesionych na przyszłe terminy, a w konsekwencji ma szanse ochronić większość organizatorów turystyki, przesunąć ewentualne niewypłacalności i rozłożyć je w czasie. Rozwiązanie to da możliwości na zorganizowanie odpowiednich kredytów pomostowych czy skorzystanie ze specjalnej pomocy państwa w celu zapewnienia płynności branży turystycznej.