Nakaz natychmiastowego opuszczenia mieszkania przez sprawcę przemocy w rodzinie, czyli na czym polegają nowe procedury szybkiego reagowania wobec sprawców przemocy domowej?
Od 30 listopada 2020 r. obowiązują nowe procedury mające na celu natychmiastową reakcję wobec sprawców przemocy domowej. W prowadzonych przeze mnie sprawach rodzinnych spotkałam się wiele razy ze stanami faktycznymi związanymi z różnymi formami przemocy w rodzinie. Regulacje prawne dotychczas obowiązujące często poddawane były krytyce jako niewystarczające do skutecznej i przede wszystkim szybkiej i natychmiastowej ochrony osób pokrzywdzonych przemocą w rodzinie. Często to osoba doznająca przemocy musiała w celu ochrony swojego życia i zdrowia uciekać z domu, w którym mieszkała ze sprawcą przemocy, i dopiero czekać na drogę postępowania sądowego. Ustawą z 30 kwietnia 2020 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, a następnie zmodyfikowaną ustawą z 14 sierpnia 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach dotyczących wsparcia służb mundurowych nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, o zmianie ustawy o Służbie Więziennej oraz niektórych innych ustaw, tj. tzw. ustawą antyprzemocową wprowadzono procedurę pozwalającą na wydanie nakazu natychmiastowego opuszczenia mieszkania przez sprawcę przemocy w rodzinie, a tym samym na szybkie izolowanie ofiar dotkniętych przemocą od sprawców przemocy domowej w sytuacjach gdy przemoc stwarza zagrożenie ich życia lub zdrowia ofiar przemocy. Jakie konkretnie zmiany w tym zakresie zostały wprowadzone i na czym polegają? Ja nazywam się Paulina Chebel, jestem adwokatem i serdecznie zapraszam do artykuły na ten temat.
Nakaz opuszczenia natychmiastowego mieszkania wydany przez Policję, czyli nowe uprawnienia Policji i Żandarmerii Wojskowej w stosunku do sprawców przemocy w rodzinie
Od 30 listopada 2020 r. policjant na podstawie art. 15aa ust. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji ma prawo wydać wobec osoby stosującej przemoc w rodzinie w rozumieniu przepisów ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, stwarzającej zagrożenie dla życia lub zdrowia osoby dotkniętej tą przemocą:
I. nakaz natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub
II. zakaz zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia.
Powyższe uprawnienia przysługują również na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r.
o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych – żołnierzowi Żandarmerii Wojskowej jeśli osobą stosującą przemoc w rodziniew rozumieniu przepisów ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, stwarzającą zagrożenie dla życia lub zdrowia osoby dotkniętej tą przemocą – jest żołnierz pełniący czynną służbę wojskową.
Nakaz lub zakaz mogą być stosowane łącznie i są natychmiast wykonalne. Policjant w nakazie lub zakazie wskazuje obszar lub odległość od wspólnie zajmowanego mieszkania, którą osoba stosująca przemoc w rodzinie jest obowiązana zachować.
Tym samym przesłanką do zastosowania nakazu lub zakazu przez Policjanta lub żołnierza Żandarmerii Wojskowej?
- stosowanie przez osobę przemocy w rodzinie w rozumieniu przepisów ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, stwarzającej zagrożenie dla życia lub zdrowia osoby dotkniętej tą przemocą.
Przemoc w rodzinie w rozumieniu przepisów ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie – czyli jak ją rozumieć?
Przez przemoc w rodzinie – należy rozumieć jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny, czyli osób wskazanych poniżej w szczególności:
- narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia,
- naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną,
- powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także
- wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.
Jak rozumieć pojęcie członków rodziny w stosunku do których może dojść do przemocy w rodzinie przez sprawcę przemocy w rozumieniu przepisów ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie?
Przez członków rodziny – w rozumieniu przepisów ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie należy rozumieć:
- osobę najbliższą w rozumieniu art. 115 § 11 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny – czyli
- małżonka,
- wstępnych (np. rodziców)
- zstępnych (np. dzieci)
- rodzeństwo,
- powinowatego w tej samej linii lub stopniu,
- osobę pozostającą w stosunku przysposobienia oraz jej małżonka,
- a także osobę pozostającą we wspólnym pożyciu;
a także
- inną osobę wspólnie zamieszkującą lub gospodarującą.
Procedura wydania nakazu natychmiastowego opuszczenia mieszkania lub zakazu zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia
Nakaz lub zakaz może być wydany:
1) podczas interwencji podjętej przez Policję we wspólnie zajmowanym mieszkaniu lub jego bezpośrednim otoczeniu lub
2) w związku z powzięciem informacji o stosowaniu przemocy w rodzinie, w szczególności zgłoszenia przez:
a) samą osobę dotkniętą przemocą w rodzinie lub
b) kuratora sądowego lub pracownika jednostki organizacyjnej pomocy społecznej, w związku z wykonywaniem ustawowych obowiązków.
Policjant w celu stwierdzenia zasadności wydania nakazu lub zakazu ocenia ryzyko bezpośredniego zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzkiego, odrębnie dla osoby dorosłej i dziecka, biorąc pod uwagę w szczególności mi.in. akty przemocy fizycznej w rodzinie, wiek osoby dotkniętej przemocą w rodzinie, stosowanie przemocy w rodzinie wobec kobiety w ciąży, niepełnosprawność osoby dotkniętej przemocą w rodzinie, zależność osoby dotkniętej przemocą w rodzinie od osoby stosującej tę przemoc ze względu na stan zdrowia lub jej zaburzenia psychiczne, stan osoby, podczas interwencji związany z użyciem, nadużywaniem lub uzależnieniem od alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych, środków zastępczych lub nowych substancji psychoaktywnych, kierowanie przez osobę, gróźb użycia przemocy ze skutkiem bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia, dostęp osoby do niebezpiecznego narzędzia lub broni czy informacje o dotychczas stosowanej przemocy lub prowadzonych postępowaniach wobec osoby, w związku z użyciem przemocy. Oceny ryzyka zagrożenia życia lub zdrowia ludzkiego dokonuje się w kwestionariuszu szacowania ryzyka zagrożenia życia lub zdrowia ludzkiego.
Osobę zgłaszającą przemoc w rodzinie przesłuchuje się w charakterze świadka, po pouczeniu o treści art. 233 Kodeksu karnego, czyli odpowiedzialności karnej na okoliczności wskazane w zgłoszeniu, o ile to możliwe na miejscu zdarzenia.
Policja w celu ustalenia, czy zachodzi przesłanka, do wydania nakazu lub zakazu oraz w celu wskazania obszaru lub odległości od wspólnie zajmowanego mieszkania, którą osoba stosująca przemoc w rodzinie jest obowiązana zachować, może przesłuchać w charakterze świadków również inne osoby, w szczególności wszystkie dotknięte tą przemocą osoby pełnoletnie wspólnie zajmujące mieszkanie. Policja, dokonując wskazanych ustaleń, uwzględnia w protokole przesłuchania zaistnienie okoliczności zagrożenia życia lub zdrowia ludzkiego.Osobę małoletnią, która w chwili przesłuchania nie ukończyła 15 lat, można przesłuchać tylko wówczas, gdy jej zeznania mogą mieć istotne znaczenie dla sprawy, w szczególności gdy jest jedynym świadkiem zdarzenia, i wyłącznie w odpowiedniej procedurze. Policja może również dokonywać innych czynności w celu ustalenia, czy zachodzą przesłanki do wydania nakazu lub zakazu, w tym wysłuchać osobę stosującą przemoc w rodzinie, o ile nie utrudni to natychmiastowego wydania nakazu lub zakazu.
Ponadto Policja przed wydaniem nakazu lub zakazu ma prawo zażądać dodatkowych informacji od innych instytucji lub organów w celu ustalenia, czy zachodzą okoliczności uprawniające do wydania nakazu lub zakazu.
Co ważne nakaz lub zakaz mogą być wydane również w przypadku nieobecności we wspólnie zajmowanym mieszkaniu lub jego bezpośrednim otoczeniu osoby stosującej przemoc w rodzinie podczas wykonywania czynności przez Policję.
Nakaz lub zakaz doręcza się niezwłocznie osobie stosującej przemoc w rodzinie oraz osobie dotkniętej tą przemocą.
Co jeżeli doręczenie nakazu lub zakazu osobie stosującej przemoc w rodzinie jest niemożliwe?
W razie niemożności doręczenia nakazu lub zakazu osobie stosującej przemoc w rodzinie, doręczenie uważa się za dokonane przez umieszczenie na drzwiach wspólnie zajmowanego mieszkania zawiadomienia o ich wydaniu, dokonując wzmianki w nakazie lub zakazie, wskazując przyczynę braku doręczenia. Zawiadomienie to zawiera imię i nazwisko osoby stosującej przemoc w rodzinie oraz wezwanie do niezwłocznego kontaktu z właściwą jednostką Policji, a ponadto dostępne po otwarciu zawiadomienia informacje o wydaniu nakazu lub zakazu, podstawie prawnej, miejscu ich odebrania, a także zasadach zabrania ze wspólnie zajmowanego mieszkania przedmiotów osobistego użytku i służących do świadczenia pracy oraz będących własnością osoby stosującej przemoc w rodzinie zwierząt domowych.
Co jeżeli sprawca odmawia przyjęcia nakazu lub zakazu?
Jeżeli osoba stosująca przemoc w rodzinie odmawia przyjęcia nakazu lub zakazu, doręczenie uważa się za dokonane. W takim przypadku policjant dokonuje adnotacji o odmowie ich przyjęcia na oryginale nakazu lub zakazu.
Policja niezwłocznie doręcza odpis nakazu lub zakazu prokuratorowi oraz zawiadamia właściwy miejscowo zespół interdyscyplinarny, o którym mowa w przepisach ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, a gdy w mieszkaniu zamieszkują osoby małoletnie – także właściwy miejscowo sąd opiekuńczy.
Opuszczenie wspólnie zajmowanego
Czynność opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia przez osobę stosującą przemoc w rodzinie, wobec której wydano nakaz lub zakaz, wymaga sporządzenia protokołu, który podpisują pełnoletnie osoby uczestniczące w czynności.
Osoba stosująca przemoc w rodzinie, wobec której wydano nakaz lub zakaz, ma obowiązek pozostawić klucze do wspólnie zajmowanego mieszkania i pomieszczeń jego bezpośredniego otoczenia w tym mieszkaniu.
Osoba stosująca przemoc w rodzinie, wobec której wydano nakaz lub zakaz, ma prawo zabrać ze wspólnie zajmowanego mieszkania przedmioty osobistego użytku i służące do świadczenia pracy lub będące jej własnością zwierzęta domowe. W przypadku sprzeciwu osób wspólnie zajmujących mieszkanie przedmioty te lub zwierzęta domowe pozostawia się we wspólnie zajmowanym mieszkaniu.
Jeżeli w okresie obowiązywania nakazu lub zakazu zajdzie potrzeba zabrania przez osobę stosującą przemoc w rodzinie mienia stanowiącego jej własność, w szczególności niezabranych uprzednio przedmiotów osobistego użytku i służących do świadczenia pracy lub zwierząt domowych, ze wspólnie zajmowanego mieszkania, może się to odbyć jeden raz, wyłącznie w obecności policjanta, po wcześniejszym uzgodnieniu przez nich terminu z osobą dotkniętą tą przemocą. Osoba dotknięta przemocą w rodzinie ma prawo brać udział w tej czynności lub upoważnić do udziału w niej inną osobę.
Jakie uprawnienia ma osoba stosująca przemoc w rodzinie? Kontrola sądowa wydania nakazu lub zakazu
Osobie stosującej przemoc w rodzinie, wobec której wydano nakaz lub zakaz, przysługuje zażalenie do sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce położenia wspólnie zajmowanego mieszkania. Zażalenie wnosi się w terminie 3 dni od dnia doręczenia nakazu lub zakazu, o czym należy osobę tę pouczyć wraz z doręczeniem nakazu lub zakazu. W zażaleniu skarżący może się domagać zbadania prawidłowości prowadzenia czynności, zasadności oraz legalności wydanego nakazu lub zakazu.
Sąd rozpoznaje zażalenie niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 3 dni od dnia jego wpływu do sądu. Sąd uchyla zaskarżony nakaz lub zakaz w przypadku stwierdzenia jego bezzasadności lub nielegalności.
Obowiązki informacyjne wobec osoby stosującej przemoc w rodzinie
Policjant, w przypadku wydania nakazu lub zakazu, poucza osobę stosującą przemoc w rodzinie o przyczynach ich wydania, o możliwości i sposobie złożenia zażalenia, a także informuje o danych teleadresowych właściwych miejscowo placówek zapewniających miejsca noclegowe oraz placówek prowadzących oddziaływania korekcyjno-edukacyjne lub programy psychologiczno-terapeutyczne dla osób stosujących przemoc w rodzinie.
Obowiązki informacyjne wobec osoby dotkniętej przemocą w rodzinie
Policjant, w przypadku wydania nakazu lub zakazu, informuje osobę dotkniętą przemocą w rodzinie o:
1) możliwości i sposobie złożenia żądania, aby sąd zobowiązał osobę stosującą przemoc w rodzinie do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazał zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia, o którym mowa w przepisach ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie;
2) obowiązku wszczęcia przez organy ścigania, niezależnie od wydanego nakazu lub zakazu, postępowania karnego w związku z popełnieniem ściganego z urzędu przestępstwa z użyciem przemocy i możliwości stosowania w toku prowadzonego postępowania środków zapobiegawczych, o których mowa w przepisach Kodeksu postępowania karnego;
3) możliwości uzyskania wsparcia we właściwym miejscowo ośrodku pomocy społecznej, specjalistycznym ośrodku wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie i innych placówkach świadczących pomoc ofiarom przemocy w rodzinie;
4) całodobowym ogólnopolskim telefonie dla ofiar przemocy w rodzinie;
5) możliwości uzyskania pomocy udzielanej przez podmioty, które otrzymały dotacje z Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej – Funduszu Sprawiedliwości, o którym mowa w przepisach Kodeksu karnego wykonawczego, oraz danych teleadresowych, najbliższych miejscowo dla osoby dotkniętej przemocą w rodzinie, siedzib tych podmiotów i innych niezbędnych danych kontaktowych tych podmiotów.
Czynności sprawdzające przestrzeganie nakazu lub zakazu
W okresie obowiązywania nakazu lub zakazu Policja przynajmniej trzykrotnie sprawdza, czy nakaz lub zakaz nie są naruszane, i podejmuje niezbędne czynności. Pierwsze sprawdzenie odbywa się następnego dnia po wydaniu nakazu lub zakazu.
Przez jaki czas obowiązują wydane nakazy/zakazy?
! Ważne Nakaz lub zakaz tracą moc po upływie 14 dni od dnia ich wydania, chyba że:
- sąd udzielił zabezpieczenia w sprawach o zobowiązanie osoby stosującej przemoc w rodzinie do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazanie zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia, którym nakaz lub zakaz zostały przedłużone. Chodzi tu o postępowanie sądowe, o którym mowa poniżej, uregulowane w art. 5062 -50612 k.p.c.
Nakaz lub zakaz tracą również moc, w przypadku gdy osoba stosująca przemoc w rodzinie, wobec której wydano nakaz lub zakaz, została zatrzymana w związku z podejrzeniem popełnienia przestępstwa, a następnie zastosowano wobec niej środek zapobiegawczy w postępowaniu karnym w postaci:
- tymczasowego aresztowania lub
- nakazania okresowego opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym.
Dalsza procedura w sądzie – nowe postępowanie nieprocesowe w sądzie w sprawach o zobowiązanie osoby stosującej przemoc w rodzinie do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazanie zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia
Tak jak to zostało wskazane powyżej policjant, w przypadku wydania nakazu lub zakazu, informuje osobę dotkniętą przemocą w rodzinie m.in. o możliwości i sposobie złożenia żądania, aby sąd zobowiązał osobę stosującą przemoc w rodzinie do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazał zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia, o którym mowa w przepisach ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
Ta dalsza procedura w sądzie została znowelizowana przez dodanie działu pt. „Sprawy o zobowiązanie osoby stosującej przemoc w rodzinie do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazanie zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia” w art. 5602 -56012 do Kodeksu postępowania cywilnego, które regulują procedurę sądową w sprawach o zobowiązanie osoby stosującej przemoc w rodzinie do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazanie zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia, tj. w sprawach z art. 11a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
Wszczęcie procedury następuje w postępowaniu nieprocesowym w sadzie. Procedura mająca na celu zobowiązanie osoby stosującej przemoc w rodzinie do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazanie zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia polega na złożeniu do sądu wniosku o zobowiązanie osoby stosującej przemoc w rodzinie do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazanie zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia.
Wniosek o zobowiązanie osoby stosującej przemoc w rodzinie do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazanie zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia może, choć nie musi być złożony na urzędowym formularzu. Formularze są dostępne w budynkach sądów rejonowych i okręgowych, w Internecie pod adresami www.ms.gov.pl i www.funduszsprawiedliwosci.gov.pl oraz na stronach internetowych sądów.
Wniosek takie należy złożyć w sądzie rejonowym właściwym ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy, a w braku miejsca zamieszkania – w sądzie miejsca jego pobytu. Wnioskodawca jest zwolniony od uiszczenia kosztów sądowych od takiego wniosku.
We wniosku należy wnieść o przeprowadzenie dowodów z zeznań świadków, czy dowodów z dokumentów (np. w postaci zaświadczenia lekarskiego, dokumentów potwierdzających interwencje Policji lub Żandarmerii Wojskowej; jeżeli przed sądem toczyły się sprawy związane z przemocą w rodzinie, należy podać sąd i sygnaturę akt), czy przesłuchania uczestników postępowania.
! Ważne. We wniosku można również żądać udzielenie zabezpieczenia przez przedłużenie obowiązującego nakazu opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub obowiązującego zakazu zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia, wydanych uprzednio przez Policję lub Żandarmerię Wojskową. Żądanie udzielenia zabezpieczenia należy uzasadnić.
Sąd w przedmiocie wniosku o zobowiązanie osoby stosującej przemoc w rodzinie do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazanie zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia, rozstrzyga postanowieniem w terminie 1 miesiąca od dnia wniesienia wniosku.
W postanowieniu o zobowiązaniu osoby stosującej przemoc w rodzinie do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazaniu zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia wskazuje obszar lub odległość od wspólnie zajmowanego mieszkania, którą osoba stosująca przemoc w rodzinie jest obowiązana zachować.
Postanowienie o zobowiązaniu osoby stosującej przemoc w rodzinie do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazaniu zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia jest skuteczne i wykonalne z chwilą ogłoszenia. Sąd może je zmienić lub uchylić w razie zmiany okoliczności, nawet gdy jest prawomocne.
Nowe wykroczenie w Kodeksie wykroczeń, czyli co jeżeli sprawca przemocy w rodzinie nie zastosuje się do wydanego nakazu/zakazu?
Pamiętać należy również o tym, że wprowadzone zostało nowe wykroczenie, uregulowane w art. 66b Kodeku wykroczeń, zgodnie z którym:
„Kto nie stosuje się do:
1) wydanego przez Policję, na podstawie art. 15aa ust. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2020 r. poz. 360 i 956), lub Żandarmerię Wojskową, na podstawie art. 18a ust. 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 431 i 956), nakazu natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazu zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia,
2) postanowienia sądu o udzieleniu zabezpieczenia w sprawach o zobowiązanie osoby stosującej przemoc w rodzinie do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazanie zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia, którym nakaz lub zakaz, o których mowa w pkt 1, został przedłużony,
3) postanowienia sądu o zobowiązaniu osoby stosującej przemoc w rodzinie do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazaniu zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia, wydanego na podstawie art. 11a ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2020 r. poz. 218 i 956)
– podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny„.
W razie jakichkolwiek pytań, jestem do Państwa dyspozycji,
Adwokat Paulina Chebel
