Porozumienie rodzicielskie
w sprawie o rozwód
Jeżeli małżonkowie mają wspólne małoletnie dzieci, Sąd w wyrok rozwodowym obowiązany jest uregulować sytuację opiekuńczo – wychowawczą dzieci po rozwodzie, tj. orzec w kwestii tego:
- jak będzie wyglądała władza rodzicielska nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków po rozwodzie,
- w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka, czyli jaka będzie wysokość alimentów na dziecko oraz
- jak będą wyglądały i czy szczegółowo zostaną określone w wyroku rozwodowym kontakty rodziców z dzieckiem.
W praktyce pojawia się pytanie czy w tych kwestiach rodzice dziecka mogą zawrzeć jakieś porozumienie i określić jak będą chcieli uregulować te kwestie dotyczące wspólnych małoletnich dzieci po rozwodzie?
Porozumienie rodzicielskie w sprawie sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej, utrzymywania kontaktów z dzieckiem oraz ponoszenia kosztów utrzymania dziecka po rozwodzie
Tak. Rodzice mogą zawrzeć tzw. porozumienie rodzicielskie, plan wychowawczy, w którym ustalą o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej, o wysokości alimentów na dziecko oraz o kwestii utrzymywania kontaktów rodziców z dzieckiem po rozwodzie.
Nazywam się Paulina Chebel, jestem adwokatem i mediatorem, w swojej praktyce zajmuję się sprawami z zakresu prawa rodzinnego i zapraszam do lektury artykuły na ten temat.
Zgodnie z art. 58 § 1 k.r.o.
„W wyroku orzekającym rozwód sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i kontaktach rodziców z dzieckiem oraz orzeka, w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka. Sąd uwzględnia pisemne porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia”.
Kiedy można zawrzeć takie porozumienie rodzicielskie?
Przed skierowaniem pozwu o rozwód do Sądu zawarte między małżonkami
Porozumienie rodzicielskie zawarte przed mediatorem podczas mediacji
Takie porozumienie rodzicielskie małżonkowie mogą zawrzeć samodzielnie między sobą jeszcze przed wytoczeniem powództwa o rozwód do Sądu. Małżonkowie mogą skorzystać również np. z mediacji umownej, podczas której w obecności bezstronnego mediatora mogą podjąć rozmowy o treści porozumienia rodzicielskiego. O tym jak rozpocząć mediację jeszcze przed skierowaniem sprawy o rozwód do sądu można przeczytać w artykule: „Mediacja w sprawie o rozwód„. Wówczas zawarte tak porozumienie rodzicielskie stanowić może już załącznik do pozwu o rozwód.
W trakcie trwania postępowania o rozwód w sądzie
Takie porozumienie rodzicielskie małżonkowie mogą zawrzeć również w trakcie postępowania o rozwód. Wówczas małżonkowie mogą również skorzystać z mediacji i w postępowaniu mediacyjnym podjąć rozmowy mające na celu uzgodnienie treści takiego porozumienia rodzicielskiego, a następnie przedłożenia go w sądzie.
Co konkretnie można uwzględnić w takim porozumieniu rodzicielskim?
Władza rodzicielska nad wspólnym małoletnim dzieckiem małżonków
Małżonkowie w treści takiego porozumienia rodzicielskiego mogą ustalić sposób wykonywania władzy rodzicielskiej nad ich wspólnym małoletnim dzieckiem. Rodzice, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców mogą w takim porozumieniu ustalić, że będą wnosić o to aby Sąd pozostawił wykonywanie władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom jak dotychczas. Jeżeli rodzice są w stanie się porozumieć w kwestii wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem, tj. ich wzajemny stosunek, a przede wszystkim ich dotychczasowy stosunek do dzieci oraz wzajemne kontakty w tym zakresie, zapewniają szanse zgodnego wykonywania przez oboje rodziców władzy rodzicielskiej wspólnie, w sposób odpowiadający dobru dziecka, to wówczas sąd widząc, że strony zawarły takie porozumienie rodzicielskie w tym zakresie, w wyroku orzekającym rozwód może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej obojgu małżonkom – rodzicom dziecka.
Z drugiej strony wykonywanie władzy rodzicielskiej może zostać powierzone jednemu z rodziców, przy jednoczesnym ograniczeniu władzy rodzicielskiej drugiego rodzica do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia.
Bowiem Sąd rozwodowy rozstrzyga o władzy rodzicielskiej zgodnie z ogólnymi unormowaniami dotyczącymi rozłączenia rodziców dziecka i może orzecz o władzy rodzicielskiej m.in. w ten sposób, że:
- pozostawi władzę rodzicielską obojgu rodzicom albo
- powierzy wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z nich, przy jednoczesnym ograniczeniem jej drugiemu małżonkowi do określonych obowiązków i praw, w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia.
Ustalenie miejsca stałego pobytu małoletnich
Małżonkowie w treści takiego porozumienia rodzicielskiego mogą ustalić przy którym z rodziców dziecko będzie miało miejsce stałego pobytu – czy będzie to każdorazowe miejsce zamieszkania matki dziecka, czy ojca dziecka.
Alimenty
Małżonkowie w treści takiego porozumienia rodzicielskiego mogą ustalić wspólnie jaka będzie wysokość miesięcznych alimentów na dziecko; w porozumieniu często wskazuje się jakie usprawiedliwione miesięczne wydatki na dziecko składają się na tę kwotę. Nadto rodzice dziecka mogą ustalić do którego dnia miesiąca będą płatne alimenty, czy z góry czy z dołu, jak zostanie uregulowana kwestia odsetek za opóźnienie na wypadek uchybienia w terminie płatności którejkolwiek z rat.
Kontakty z dzieckiem
Małżonkowie w treści takiego porozumienia rodzicielskiego mogą ustalić szczegółowy harmonogram kontaktów rodzica z dzieckiem, tak aby zniwelować wszelkie możliwe generowanie potencjalnego sporu wynikającego z braku dokładnych ustaleń w tym zakresie. W treści planu wychowawczego małżonkowie mogą m.in. ustalić jak będą wyglądały kontakty z dzieckiem w dni powszechne w tygodniu, jak takie kontakty będą odbywać się w weekendy, czy rodzic będzie miał możliwość zabierania dziecka poza jego stałe miejsce pobytu. Ponadto w takim porozumieniu można ustalić jak będą wyglądały inne kontakty z dzieckiem tzw. pośrednie np. telefoniczne.
Dodatkowo rodzice mogą ustalić jak będą wyglądały kontakty rodzica z dzieckiem w wakacje, ferie, czy np. Święta Bożego Narodzenia, Święta Wielkanocne, inne Święta czy ważne daty jak Dzień Matki czy Dzień Ojca, urodziny dziecka.
Dopiero na zgodny wniosek stron sąd nie orzeka o utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem.
O czym pamiętać?
Zgodnie z prawem sąd uwzględnia pisemne porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka.
Co jeżeli rodzice nie przedłożą takiego porozumienia rodzicielskiego?
Jeżeli rodzice nie przedstawią takiego porozumienia to wówczas to Sąd będzie rozstrzygał w przedmiocie tych kwestii bowiem zgodnie z art. 58 § 1a k.r.o.:
„W braku porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia„.
W razie pytań, pozostaję do Państwa dyspozycji,
Adwokat, mediator Paulina Chebel
